EMPATİ NEDİR? DÜZEYLERİ VE ÖRNEKLERİ
EMPATİ NEDİR? DÜZEYLERİ VE ÖRNEKLERİ
“Empati nedir? Düzeyleri ve örnekleri” isimli yazımızda empatinin tanımı, düzeyleri nelerdir gibi sorulara yanıtları örneklerle anlatmaya çalışacağız.
Empati nedir?
Rogers, doğru empatiyi şöyle tanımlar:
“Doğru empati, terapistin danışanın yaşamakta olduğu duyguları ve zihnindeki kişisel anlamları doğru şekilde hissetmesi ve anlayışı danışana aktarması anlamına gelir. Terapist, en etkili durumdayken, danışanın özel dünyasına o denli nüfuz etmiştir ki sadece danışanın farkında olduğu anlamları değil, onun farkındalık düzeyinin altındaki anlamları da net bir şekilde ortaya koyabilir. Bu çok özel aktif dinleme biçimi, bilinen en güçlü değişim etkenlerinden biridir.”
Beş düzeyli empati
Carkhuff empatinin beş düzeyde ifade edildiğini ifade eden araştırmalar yapıp bununla ilgili bir de ölçek geliştirmiştir. Empati ile ilgili araştırmalara öncülük eden Carkhuff birinci düzey empatiyi en basit kişiler arası iletişimi baz alırken, beşinci düzey empatide danışman danışanın diğer anlattıkları ile şu an anlattıkları arasında bağlantı kurarak içerik ve duygu yansıtmasının ötesinde anlatılmayan şeyleri daha anlama düzeyi denilebilir.
Empati düzeyleri ise şu şekilde açıklanabilir:
Birinci düzey empati: Terapistin dinleme eksikliği ile ortaya çıkar. Danışanın anlattıklarının eksik dinlenildiği, yanlış yansıtıldığı, saptırıldığı ve öğüt verme özelliğinin baskın olduğu düzeydir.
İkinci düzey empati: Terapist içeriği ya da duyguları yanlış, eksik veya çarpıtarak yansıtır.
Üçüncü düzey empati: Bu düzeydeki empati danışanın söylediklerinde bulunan duygu ve içeriğin aynen yansıtılmasını içerir. Derinlik ve çıkarım yoktur, temel düzey empati de denilebilir.
Dördüncü düzey empati: Bu düzey empatide ise danışanın söylediklerinde bulunan içerik ve duyguya ek olarak terapist eklemeler yaparak derinlemesine anlamlar çıkarır, duyguları güçlü ifadelerle tekrar eder.
Beşinci düzey empati: Bu aşamada danışman danışanın anlatmış olduğu içeriğe ve duygulara eklemeler yapar ve danışanın anlatmadıklarını ya da anlatamadıklarını kavrayarak çıkarsamalar yapar, yansıtmalar yapar. Bu çıkarsamalar ve yansıtmalar daha önceki anlattıkları ile ilgili bağlantılı olabilir. Ancak beşinci düzey empati için danışanın terapist tarafından çok iyi tanınıyor olması gerekmektedir. Bu nedenle ilk görüşmelerde yapılmaması önerilmektedir.
İki düzeyli empati nedir?
Gladding ve Egan empatinin iki aşamalı olarak değerlendirildiğini ifade etmişlerdir:
Temel düzey empati: Danışanın söylemiş olduğu içeriğin ve duygunun terapist tarafından temel düzeyde anlaşılmasını ve yansıtılmasını içermektedir.
İleri düzey empati: Danışanın söylemiş olduğu içeriğin ve duygunun temel düzeyde anlaşılmasının yanı sıra söyleyemediklerinden veya geçmişte anlatılanlarla bağlantı kurularak çıkarımlarda bulunulması içermektedir.
Beş düzeyli empati örnekleri
Örnek 1
Danışan: Ödevleri yetiştiremiyorum. Yapacağım işler birikti. Her şey karıştı gibi hissediyorum.
1.düzey empati: Her şeyi berbat ettiğinizi düşünüyorsunuz.
2.düzey empati: Zaman yönetimi konusunda zorlanıyorsun.
3.düzey empati: Her şey birikti. İşlerin içinden nasıl çıkacağını düşünüyorsun.
4.düzey empati: Yoğunluktan bunaldın. Çıkış yolu bulmak istiyor ama nasıl yapacağını bilmiyorsun.
5.düzey empati: Uzun zamandır işleri biriktirdin. Artık üstesinden gelemeyeceğin hala geldi. Toparlamaya nereden başlayacağını düşünüyorsun ama bunun için de çok yorgun hissediyorsun.
Örnek 2
Danışan: Anneme bağırmamam gerekiyor. Ama bana öğüt verdiğinde kendimi tutamıyorum.
1.düzey empati: Annen çok tecrübeli. Neden onun öğütlerinden faydalanmayı denemiyorsun?
2.düzey empati: Sinirlerine hakim olamıyorsun.
3.düzey empati: Annene kızmak istemiyorsun ama engel olamıyorsun kendine. Bu seni üzüyor.
4.düzey empati: Öfke kontrolünü sağlayamamak seni oldukça üzüyor. Annene karşı daha sakin davranmak istiyorsunuz.
5.düzey empati: Sana ne yapman gerektiğinin söylenmesi seni kızdırıyor. Kızmana rağmen annen sana bu şekilde davranıyor. Bu konuda kendini çaresiz hissediyorsun.
Örnek 3
Danışan: İşe biraz geç kaldım. Ofise girerken patronum beni görecek diye çok fazla heyecanlandım.
1.düzey empati: Evden biraz erken çıkmayı deneyebilirdiniz.
2.düzey empati: İşe geç kalmak seni heycanlandırıyor.
3.düzey empati: İşe geç kaldın ve patronunla karşılaşmak konusunda endişelendin.
4.düzey empati: Geç kaldığın için kaygılandın. Patronun vereceği tepki ve olacaklar konusunda korku hissettin.
5.düzey empati: Patronun herkesin içinde seni azarlamasından korktun. Bu senaryo seni oldukça endişelendirdi.
Örnek 4
Danışan: Bu hep böyleydi. Kendimi her konuda yetersiz, başarısız hissederim.
1.düzey empati: Başarmak istiyorsan daha fazla çalışmalısın.
2.düzey empati: Yetersizlik duygusu yaşıyorsun.
3.düzey empati: Uzun zamandır bu duyguları yaşıyorsun. Yetersizlik ve başarısızlık hissi her konuda karşına çıkıyor.
4.düzey empati: Kendini bildin bileli bu duygularla boğuşuyorsun. Bu seni umutsuz hissettiriyor.
5.düzey empati: Annen seni hiçbir zaman onaylamadığı için sen de kendini hep yetersiz hissediyorsun.
Örnek 5
Danışan: En yakın arkadaşımla tartıştık. Sanırım artık kimseye kendimi yakın hissedemem.
1.düzey empati: İlişkilerde hep sorun yaratıyorsun.
2.düzey empati: Arkadaşınla tartıştın.
3.düzey empati: Yakın arkadaşınla tartıştığın için kimseyle yakın olamayacağını düşünüyorsun.
4.düzey empati: Senin için değerli biriyle sorun yaşamak diğer insanlara olan güvenini zedeledi.
5.düzey empati: Yaşadığın bu tartışma seni arkadaşlık konusunda hayal kırıklığına uğrattı. Umutsuz hissediyorsun. Gelecekte yalnız kalacağını düşünüyorsun.
Örnek 6
Danışan: Eşim hiçbir şeyimi beğenmiyor. Ağzımla kuş tutsam bile yaranamam.
1.düzey empati: yeterince becerikli ve güzel olsan eşinle sorun yaşamazdın.
2.düzey empati: Eşinle problemler yaşıyorsun.
3.düzey empati: Eşin tarafından beğenilmediğini düşünüyorsun. Ne yaparsan yap beğenmemeye devam edecek sanki.
4.düzey empati: Eşinin seni beğenmediğini düşünüyorsun. Bu seni oldukça incitiyor.
5.düzey empati: Sen ne kadar çabalasan da eşinin seni beğenmediğini düşünüyorsun. Bu durum seni incitiyor. Bu ilişki için çok çabaladığın için kendini yorgun hissediyorsun.
Örnek 7
Danışan: Artık üzülmek istemiyorum. Mutsuz olmaktan yoruldum
1.düzey empati: Sen de hep mutsuzsun. Biraz keyif almaya bak.
2.düzey empati: Üzgün ve mutsuzsun.
3.düzey empati: Uzun zamandır üzgün ve mutsuz hissediyorsun. Bu durum seni oldukça yormuş.
4.düzey empati: Artık üzgün görünmek istemiyorsun. Depresif duygular seni bıktırmış.
5.düzey empati: Mutlu olmak istiyorsun. Depresif duygularla uzun zamandır boğuşuyorsun. Oldukça yorgun hissediyorsun.
Örnek 8
Danışan: Ne giysem yakışmıyor. Kendimi beğenmiyorum.
1.düzey empati: Zayıflamayı denedin mi?
2.düzey empati: Giyim tarzını beğenmiyorsun.
3.düzey empati: Fiziksel özelliklerini beğenmiyorsun. Kıyafet seçmek zenin için çok zor.
4.düzey empati: Kendini beğenmiyorsun ve bu seni mutsuz hissettiriyor. Giydiklerinin yakışmadığını düşünüp üzgün hissediyorsun.
5.düzey empati: Fiziksel özelliklerini beğenmemek seni incitiyor. Aynanın karşısına geçip kendini eleştiriyorsun. Bu duygularla baş etmekte zorlanıyorsun.
Örnek 9
Danışan: Gelecek konusunda korkularım var. Okulu bitirince ne olacak diye düşünüp duruyorum.
1.düzey empati: Bir baltaya sap olmadın.
2.düzey empati: Gelecek seni korkutuyor.
3.düzey empati: Okuldan sonrası için kaygılanıyorsun. Belirsizlik seni korkutuyor.
4.düzey empati: Geleceğin konusunda kaygı hissediyorsun. Mesleki konularda belirsizlik korkuya kapılmana sebep oluyor.
5.düzey empati: Gelecek, maddi konlar, okul bitince sorumlulukların artacak olması seni kaygılandırıyor. Bu belirsizlikler kafanı kurcalıyor.
Örnek 10
Danışan: : Evim tertemiz olmalı. Tek bir toz tanesi görürsem bütün evi baştan temizlerim.
1.düzey empati: Tek işin temizlik yapmak. Bir temizlikçi bulabilirsin.
2.düzey empati: Temizlik konusunu önemsiyorsun.
3.düzey empati: Temizlik konusunda hassassın. Seni çok yoracak olsa da evi baştan temizlemek seni rahatlatıyor.
4.düzey empati: Evin tertemiz olması konusunda kuralların var. Bu konuda mükemmel olmak istiyorsun.
5.düzey empati: Temizlik kuralın seni oldukça zorluyor. Evi tekrar tekrar temizlemek seni oldukça yormuş. Ev temiz olmazsa hayatının kontrolünün elinden gideceğini düşünüyorsun.
Örnek 11
Danışan: Patronumu memnun etmek için, işimde elimden geleni yapıyorum.
1.düzey empati: Ona neden hatasız insan olamayacağını söylemiyorsun?
2.düzey empati: Onunla çalışmak oldukça güç.
3.düzey empati: Patronunu memnun etmek istiyorsun ama cesaretin kırılıyor.
4.düzey empati: Çok bunaldın, onu nasıl memnun edeceğini bilmiyorsun.
5.düzey empati: Patronunu mutlu etmek için işinde epey bunalıyorsun ve umutsuzsun, işini kaybetmekten korkuyorsun…
Örnek 12
Danışan: Ailem için elimden geleni yapıyorum.
1.düzey empati: Ailenize neden hatasız insan olamayacağını söylemiyorsunuz.
2.düzey empati: Ailenize yardım ediyorsunuz
3.düzey empati: Aileniz için her şeyi yaptığınızı ve yorulduğunuzu hissediyorsunuz.
4.düzey empati: Çok bunaldınız, onlar için neler yapabileceğinizi bilmiyorsunuz.
5.düzey empati: Aileni memnun etmek için bunaldınız, mutsuzsunuz.
Örnek 13
Danışan: Çok şişmanım, askerlik yapamıyorum.
1.düzey empati: Neden zayıflamak için uğraşmıyorsun.
2.düzey empati: Askerlik yapamadığını söylüyorsun.
3.düzey empati: Şişmanlıktan dolayı askerlik yapamıyor, bu durum da sizi üzüyor.
4.düzey empati: Kilo veremediğiniz için askerlik yapamıyor ve üzülüyorsunuz.
5.düzey empati: hem kilo veremediğini hem de askerliğe alınmadığınız için üzgün ve güveni kırılmış hissediyorsunuz.
Örnek 14
Danışan: Hastalığımdan dolayı çok sinirliyim, ailemle kavga ediyorum.
1.düzey empati: Hastalığını ailen önemsemiyor.
2.düzey empati: Ailenle kavga ediyorsun.
3.düzey empati: Ailenizle kavga ediyorsunuz, çünkü çok sinirlisiniz, bundan dolayı üzgün hissediyorsunuz.
4.düzey empati: hastalıktan dolayı bunalmışsın ayrıca ailenle kavga ettiğin için de üzülüyorsun.
5.düzey empati: Hastalıktan dolayı bunalmışsın üstelik ailen de senin öfkeni alttan almadığı için öfkeleniyorsun.
Örnek 15
Danışan: Hastanede olduğum süre içerisinde bebeğimi göremeyecekmişim.
1.düzey empati: Neden göremeyeceğini sormuyorsun.
2.düzey empati: Bebeğini göremeyeceğini söylüyorsun.
3.düzey empati: Hastanede olduğun için bebeğini görememek seni üzüyor.
4.düzey empati: Hasta olduğun için bebeğini göremiyorsun ve çok üzülüyorsun.
5.düzey empati: Bebeğini özlemişsin, göremediğin için de üzülüyorsun.
Örnek 16
Danışan: Çok çalışıp az maaş alıyorum. Belki de şükretmeliyim.
1.düzey empati: İşin olduğu için şükretmelisin.
2.düzey empati: Az maaş alıyorsun.
3.düzey empati: Yine de bir işin olduğu için memnun hissediyorsun.
4.düzey empati: Yaptığın işten memnun değilsin ve yoruluyorsun. Ama bir yandan da işin olduğu için şükrediyorsun.
5.düzey empati: Yaptığın iş ağır geliyor, işin olduğu için de şükretmen gerektiğini söylüyorsun. İkilem yaşıyor gibisin.
Örnek 17
Danışan: Ödevler çok fazla, yetiştiremiyorum.
1.düzey empati: Neden öğretmenine daha az ödev vermesini söylemiyorsun.
2.düzey empati: Ödevlerin çok.
3.düzey empati: Yetiştiremediğin ödevler var, kaygılısın.
4.düzey empati: Kaygılısın çünkü ödevlerin çok fazla ve yetiştiremiyorsun. Yetiştirmekte zorlanıyorsun.
5.düzey empati: Kaygılı ve endişelisin. Ödevleri yetiştirememek seni üzüyor. Yetersiz hissediyorsun
Örnek 18
Danışan: Depresyondayım sanırım. Canım hiçbir şey yapmak istemiyor.
1.düzey empati: Depresyondayken hiçbir şey yapılmaz zaten
2.düzey empati: Hiçbir şey yapmak istemiyorsun.
3.düzey empati: Canın hiçbir şey yapmak istemediği için depresyonda hissediyorsun kendini.
4.düzey empati: Canın hiçbir şey yapmak istemediği için depresif ve üzgün hissediyorsun.
5.düzey empati: Canın hiçbir şey yapmak istemediği için depresif ve üzgün hissediyorsun. Üzgün hissettiğini için de hiçbir şey yapmıyorsun. Kısır döngüde hissediyorsun.
Örnek 19
Danışan: Yolculuğa çıkacağım ve gerginim. Yol gözümde büyüyor.
1.düzey empati: Başlarsan yaparsın.
2.düzey empati: Yolculuğa çıkacaksın.
3.düzey empati: Yolculuk konusunda gerginsin. Ve gözün almadığı için endişelisin.
4.düzey empati: yola çıkmak konusunda gergin ve endişelisin. Yolun uzun olması da sana bir hayli zorlu gözüküyor.
5.düzey empati: Yolculukla ilgili gergin ve endişeli hissediyorsun. Uzun zamandır uzun yola çıkmadığın için de gözün almıyor.
Örnek 20
Danışan: Karşı cinsle iletişim kurmak konusunda problem yaşıyorum. Sanırım hiçbir zaman konuşamayacağım.
1.düzey empati: Git konuş bence.
2.düzey empati: Karşı cinsle konuşamıyorsun.
3.düzey empati: Karşı cinsle iletişim kurmak konusunda endişelisin ve hiç konuşamayacağını düşünüyorsun.
4.düzey empati: Karşı cinsle iletişim kurmak konusunda endişelisin ve hiç konuşamayacak olmak seni üzüyor.
5.düzey empati: Karşı cinsle iletişim kurmak konusunda endişelisin ve daha önceki denemelerin başarısız olduğu için hiç konuşamayacakmışsın gibi düşünüyorsun ve üzülüyorsun.
İki düzeyli empati örnekleri
Örnek 1
Danışan : Ahmet benden yine borç para istedi. Benim borç verebilecek kadar param yoktu. Ama veremem demek yerine harçlığımı ona verdim.
Temel düzey : Ahmet’ hayır demek konusunda zorlanıyorsun. Hayır demeyi göze almak yerine para sıkıntısı çekmeyi tercih ettin.
İleri düzey: İnsanlara hayır demek seni endişelendiriyor. Hayır dersen insanları kıracağını ve yalnız kalacağını düşünüyorsun.
Örnek 2
Danışan : Otobüs durakta durmadı. Herkesin içinde bağırıp inecek var diyemedim. Öbür durakta inip yürümek zorunda kaldım.
Temel Düzey: Sosyal ortamlarda sesini yükseltmek seni endişelendiriyor. Diğerlerinin sana bakması yerine fazladan yürümeyi göze alıyorsun.
İleri Düzey: Sesli bir şekilde istediğini belirtmekte zorlandın. Şoförün ya da diğer yolcuların sana tepki vereceğini düşündün. Kaygı seviyen arttı bu kaygıdan kurtulmak için öbür durakta inmeye razı oldun.
Örnek 3
Danışan : Dün gece eski erkek arkadaşım aradı ve pişman olduğunu söyledi. Kendisini affetmek konusunda kararsızım. Ya yine beni aldatırsa?
Temel Düzey: Eski sevgilinle tekrar konuştunuz. Ne yapacağın konusunda karar vermekte zorlanıyorsun. Tekrar aynı şeyleri yaşamak konusunda kaygı hissediyorsun.
İleri Düzey: Bir karar vermek seni zorluyor. Gelecek konusunda endişelisin. Eski sevgiline güvenmek konusunda emin değilsin.
Örnek 4
Danışan: Sınıfta sunum yaparken herkes güldü. Herkes gülünce ben de heyecanlandım ve kızardım. Kızardığım için çok utanıyorum.
Temel Düzey : Sunum sırasında sınıftakilerin gülmesi seni kaygılandırdı. Kaygının dışardan belli olduğunu düşünmek ise utanç hissettirdi.
İleri Düzey: Sunum sırasında arkadaşlarının tepkisi seni kaygılandırdı. Kaygıya vücudunun verdiği tepkilerle baş etmek konusunda zorlandın. Bunları yaşadığın için hayal kırıklığına uğradın.
Örnek 5
Danışan: Ailem beni anlamıyor. Ne istesem hayır diyorlar. Sanırım beni sevmiyorlar.
Temel Düzey: Anlaşılmadığını ve sevilmediğini düşünüyorsun. Ailenin isteklerini reddetmesi seni üzgün hissettiriyor.
İleri Düzey: Anlaşılmadığını düşünüyorsun. Ailenin taleplerine olumlu yanıt vermemesi seni üzüyor. Kendini değersiz hissediyorsun.
Örnek 6
Danışan : Annem ve babam sürekli kavga ediyor. Onların aralarını düzeltmek için çabalıyorum ama ertesi gün yine aynı..
Temel Düzey: Ebevynlerinin ilişkisi genellikle gergin. Bu konuda çok çabalıyorsun ama kalıcı bir iyileşme olmuyor.
İleri Düzeyi : Ebeveynlerinin ilişkisi konusunda sorumluluğun sende olduğunu düşünüyorsun ve ilişkiyi sen düzeltmeye çalışıyorsun. Ne yaparsan yap olmuyor ve hayal kırıklığına uğramış hissediyorsun.
Örnek 7
Danışan: Geçmişi bir türlü unutamıyorum. Aklıma sürekli eşimin beni annesine karşı savunmaması geliyor. Bunu düşününce kapıyı çarpıp çıkmak istiyorum.
Temel Düzey: Geçmişte seni üzen şeyler aklından çıkmıyor. Eşine karşı kızgınlık hissediyorsun.
İleri düzey: Eşine güvenmek konusunda endişelisin. Ona geçmiş konusunda hala öfkelisin.
Örnek 8
Danışan : İş yerinde en çok ben çabalıyorum. Ama maaşı artan Esra. Çünkü o benden daha güzel..
Temel Düzey: İş konusunda oldukça emek harcıyorsun. Hakslızlığa uğramış hissediyorsun.
İleri Düzey: Fiziksel özelliklerinden dolayı Esra’ya torpil yapıldığını düşünüyorsun. Emeğinin karşılığına alamam seni oldukça incitiyor. Bu çifte standar iş konusunda motivasyonunu düşürüyor.
Örnek 9
Danışan: Uzun süredir uyku problemi yaşıyor. Sanki uyursam hayatı kaçıracakmışım gibi hissediyorum. Daha fazla şey yapmam lazım bunun için uykumdan çalıyorum.
Temel Düzey: Uyku sorunları yaşadığınızı düşünüyorsunuz .Daha fazla aktif olmak için uykudan fedakarlık yapıyorsunuz.
İleri Düzey: Bir şeyleri kaçırıyor gibi hissediyorsun. Uyursan eksik kalacak gibi bu düşünce uykunu kaçırmaya yetiyor. Uzun süredir bu döngüde olmak seni oldukça yormuş.
Örnek 10
Danışan : Dışarı çıkmak istemiyorum. Dışarı çıkarsam hasta olabilirim çünkü her yer çok kirli.
Temel Düzeyi: Hasta olmak konusunda kaygılanıyorsunuz. Dışarı çıkmazsanız güvende olacağınızı düşünüyorsunuz.
İleri Düzey: Hasta olmak konusunda yoğun kaygı hissediyorsunuz. Bu kaygı sosyal hayatınızı engelliyor. Kendinizi eve kapatmış gibisiniz. Böylece güvende olacağınızı düşünüyorsunuz.
Örnek 11
Danışan: Okul rezil, ulaşım kötü, kaloriferler yanmıyor.
Temel düzey empati: Kötü bir okula düştüğün için hayal kırıklığı yaşıyorsun.
İleri düzey empati: Okula ulaşmak için zahmet çekiyorsun, üstelik okulda ısınamıyorsun. Hayal kırıklığı ve öfke hissediyorsun.
Örnek 12
Danışan: Evde yalnız başıma oturmaktan sıkıldım, ama tek başıma dışarı çıkmaktan da büyük rahatsızlık duyuyorum.
Temel düzey empati: Evde yalnızlıktan sıkıldınız ama bununla birlikte biriyle çıkmak da istemiyorsunuz. İkilem yaşıyorsunuz.
İleri düzey empati: Evde oturmak da birileriyle dışarı çıkmak da istemiyorsunuz, bir şey yapmadan oturmak canını sıkıyor.
Örnek 13
Danışan: Öğretmen iyi hazırlanıyor, tartışma ortamı sağlıyor, öğrencilerine ders dışında da yardım ediyor.
Temel düzey empati: Öğretmeninizden memnunsunuz, işini iyi yaptığını ve işi dışında da yardımlarda bulunduğunu düşünüyorsunuz.
İleri düzey empati: Öğretmeninizin işini iyi yapmasından memnunsunuz ayrıca dışarıda da birilerine yardım etmesi hayranlık uyandırıyor.
Örnek 14
Danışan: Köyde oturuyorum. Burada hiçbir şey yapılmıyor.
Temel düzey empati: Köyde oturduğundan dolayı aktivite bulmakta zorlanıyorsun ve sıkıldığını hissediyorsun.
İleri düzey empati: Köyde oturmayı sıkıcı ve özgürlüğünü kısıtlayıcı buluyorsun.
Örnek 15
Danışan: Ne diye hemen evlendiğimizi bilmiyorum.
Temel düzey empati: Hemen evlendiğiniz için öfkelisiniz.
İleri düzey empati: Evlilik kararını acele aldığınız için öfkelisiniz. Ayrıca evlilik problemleri sizi hayal kırıklığına uğratmış.
Örnek 16
Danışan: Ne yapmam gerektiğini bilmiyorum. İşe mi okula mı devam edeceğimi bilmiyorum.
Temel düzey empati: İş veya okul konusunda kararsızlık yaşıyorsun.
İleri düzey empati: İş veya okul konusunda kararsızlık yaşıyorsun. Gelecek konusunda endişelisin
Örnek 17
Danışan: Şimdiye kadar karşı cinsle kurduğum ilişkilerde hep anlaşılmadığımı hissettim.
Temel düzey empati: Yaşadığın ilişkilerde anlaşılmamak seni üzüyor.
İleri düzey empati: Yaşadığın ilişkilerde anlaşılmamak seni üzüyor ve bir daha denemek konusunda kararsızsın.
Örnek 18
Danışan: Bir iş yapıyorsun, herkes kızıyor. Bu yüzden hiçbir şey yapmamaya karar verdim.
Temel düzey empati: Aldığın tepkiler nedeniyle öfkelisin ve hiçbir şey yapmamaya karar verdin.
İleri düzey empati: Aldığın tepkiler seni öfkelendirmiş ve hiçbir şey yapmamanın daha iyi olacağını hissediyorsun.
Örnek 19
Danışan: Sıkıldım artık. Bitsin istiyorum.
Temel düzey empati: Sıkıldığın için bitsin istiyorsun, yorgun hissediyorsun.
İleri düzey empati: yorgun ve bitkin hissediyorsun. Bundan dolayı sıkıldın ve bitmesini istiyorsun.
Örnek 20
Danışan: Sürekli yorgun hissediyorum. Üstüne üstlük dinlenme fırsatım bile olmuyor.
Temel düzey empati: Sürekli yorgun hissetmen ve dinlenme fırsatı bulamamak seni üzüyor.
İleri düzey empati: Yorgun hissetmek ve dinlenememek seni üzüyor. Daha dibe çekildiğini hissediyorsun.
Yararlanılan kaynaklar
Acar, N. V. (1998). Terapötik iletişim. USA Yayıncılık.
Hackney, H., & Cormier, S. (2008). Psikolojik Danışma İlke ve Teknikleri: Psikolojik Yardım Süreci El Kitabı. Mentis.
Egan, G. (2011). Psikolojik Danışma Becerileri. Kaknüs.
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız:
SOSYAL MEDYANIN BENLİĞİ YOK EDİŞİ
BOŞ SANDALYE VE ÇİFT SANDALYE TEKNİĞİ
ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNDE SOSYAL KAYGI
OTOMATİK DÜŞÜNCELERLE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ
