MOTİVASYON ÜZERİNE
MOTİVASYON ÜZERİNE
Motivasyon Üzerine adlı yazımızda Motivasyon nedir?, Motivasyon türleri nelerdir?, Motivasyonu sağlayan şey nedir?, İçsel motivasyonda ihtiyaç nerededir?, İçsel motivasyonu nasıl sağlayabiliriz? Gibi sorulara yanıt vermeye çalışacağız.
Motivasyon nedir?
Motivasyon kelime anlamıyla “kişinin, eylemin yönünü, gücünü ve öncelik sırasını belirleyen iç ya da dış dürtülerin etkisiyle eyleme geçmesi” anlamına gelmektedir. Motivasyon, içsel ve dışsal motivasyon olmak üzere ikiye ayrılır.
Motivasyon türleri
İçsel Motivasyon: iç motivasyon ya da öz motivasyon da denmektedir. Bireyin amaçlarını yerine getirirken kendini dışsal faktörlerden bağımsız olarak motive etmesidir.
Dışsal motivasyon ise para, övgü ve ödül gibi bireyin dışarıdan motive edilmesini sağlayan motivasyon türüne denir.
Bu yazımızda daha çok içsel motivasyon türünü incelemeye çalışacağız. İçsel motivasyon kişinin kendi kendini motive etmesidir. İçsel motivasyona sahip kişiler dışsal motivasyona ihtiyaç duymazlar. Çünkü gerekli olan motivasyon kaynağını kendi içlerinde bulmuşlardır.
İçsel motivasyonu olan kişiler ilerlemeye ve gelişmeye açık kişilerdir. Dışarıdan motive edilmeyi bekleyen kişiler hayal kırıklığına uğrayabilir. Çünkü bu beklenti dış bir faktöre bağlı olduğu için her zaman gerçekleşmeyebilir. Gerçekleşse dahi bu motivasyon türü sürekli bizi motive etme yönünde eksik kalabilir. Dışarıdan gelen motivasyon geçici sürelidir.
Motivasyonu sağlayan şey nedir?
Motivasyon için öncelikle bir ihtiyaç olması gereklidir. Bir şeye ihtiyaç duyduğumuzu hissettiğimiz an motive olmamız daha kolay olur. Örneğin aç olduğumuz zaman karnımızı doyurmaya daha motive olabiliriz. Ancak bu süreç daha karmaşık bir hal alabilir. Motivasyon, inançlarımızdan, kültürümüzden bağımsız değildir. Ancak yine de ihtiyaçlarımızın bizi yönlendirdiğini, motive ettiğini söyleyebiliriz.
Peki içsel motivasyonda ihtiyaç nerededir?
Aslında içsel motivasyonda yapılan işin kendisi bir ihtiyaçtır diyebiliriz. Açlık örneğinden gidecek olursak aslında yemek yemenin kendisi bizi motive eden şey olabilir. Daha farklı bir örnek olarak; bir işte çalışma karşılığında para almamız o işi daha iyi yapmak için motive edebilir. Paradan ziyade o işi severek yaptığımız zaman yapılan iş aynı zamanda motivasyon kaynağıdır diyebiliriz ve daha uzun süreli olur. Ya da daha iyi anlaşılması adına bir örnek daha vermek gerekirse öğrencinin ödevini yapıp ceza almaması veya öğretmeninin “aferin” demesi motivasyon kaynağı olabilir. Ama öğrenci ders çalışmayı, araştırmayı seviyorsa dışsal motivasyon kaynaklarına ihtiyacı kalmayacak, içsel bir motivasyonla ders çalışacaktır.
Peki içsel motivasyonu nasıl sağlayabiliriz?
Öncelikle bu sorunun net bir yanıtı yoktur ve vereceğimiz yanıtlar herkes için geçerli olmayabilir. Ancak yanıt vermeye çalışalım. Aşağıdaki sorulara göz atalım:
- Herhangi bir amacınız var mı? Ya da belirlediğiniz bir amaç var mı?
- Sizi neler mutlu eder?
- Hayatta ne yapmak istiyorum?
- Neye sahip olmak istiyorum?
Bu soruları bile cevaplamak bizi motive etmeye yetebilir. Çünkü bizim amaçlarımız, isteklerimiz hayat içinde bazen silikleşebilir. Bunları tekrar tekrar kendimize hatırlatmak motivasyonumuzu yeniden sağlamamıza yardım olur.
Özetleyecek olursak
- Amaç ve isteklerinizi belirleyin.
- Kendinize inanın.
- Ertelemeyin.
- Kendinizi ödüllendirin.
- İhtiyaçlarınızı belirleyin.
- Motivasyonunuzu kendiniz sağlayın.
Kendinizi iyi tanımanız bunları yapmanız adına size kolaylık sağlayacaktır. Yapacağınız işlerde yüksek motivasyonu yakalamanız dileğiyle…
Psikolog Özgür KOÇAK
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız:
PANİK ATAK VE PANİK BOZUKLUK NEDİR?
ANKSİYETE BOZUKLUĞU NEDİR? TEDAVİSİ NASILDIR?
