PANİK ATAĞININ DSM-5 ve ICD-10 KRİTERLERİ
PANİK ATAĞININ DSM-5 ve ICD-10 KRİTERLERİ isimli yazımızda panik atağının tanımı, DSM-5 ve ICD-10 kriterlerine değineceğiz.
PANİK ATAĞININ DSM-5 ve ICD-10 KRİTERLERİ
Panik Atağı Nedir?
Bir korku kuşatmasıdır. Algılanan tehlikeye karşı aniden gösterilen, şiddetli bedensel duyumların eşlik ettiği bir tepkidir (Köroğlu, 2017). DSM-5 panik atağı tek başına psikiyatrik bir hastalık veya tanı olarak değerlendirmemektedir. Panik atakları, kaygı bozukluklarıyla ortaya çıkabildiği gibi diğer ruhsal bozukluklarda (örn. depresyon bozuklukları, örselenme sonrası gerginlik bozukluğu, madde kullanım bozuklukları ) ve birtakım sağlık durumlarında (örn. kalple ilgili, solunumla ilgili, dengeduyumsal [vestigüler], mide-bağırsakla ilgili) da ortaya çıkabilir. Panik atağın varlığı tanılandığında, bir belirleyici olarak belirtilmelidir (örn. panik arakla giden örselenme sonrası gerginlik bozukluğu).
Panik Atağı DSM-5 Tanı Kriterleri
Dakikalar içinde doruğa ulaşan ve o sırada aşağıdaki belirtilerden dördünün (ya da daha çoğunun) ortaya çıktığı, birden yoğun bir korku ya da içsel bir sıkıntının bastırdığı bir durumdur:
Böyle bir durum kişinin dingin ya da kaygılı olduğu bir durumda birden bastırabilir.
1) Çarpıntı, kalp atımlarını duyumsama ya da kalp hızında artım olması
2) Terleme
3) Titreme ya da sarsılma
4) Nefes darlığı ya da boğuluyor gibi olma duyumları
5) Soluğun kesilmesi
6) Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkıntı hissi
7) Bulantı ya karın ağrısı
8) Baş dönmesi, sersemlik hissi, düşecekmiş ya da bayılacakmış gibi olma
9) Derealizasyon (gerçekdışılık duyguları) ya da depersonalizasyon (benliğinden ayrılmış olma)
10) Kontrolünü kaybedeceği ya da çıldıracağı korkuları
11) Ölüm korkusu
12) Paresteziler (uyuşma ya da karıncalanma duyumları)
13) Üşüme, ürperme ya da ateş basmaları
Panik Atağı ICD-10 Tanı Kriterleri
Otonomik uyarılma belirtileri
- Çarpıntı, kalp atımlarında hızlanma
- Terleme
- Titreme, sarsıntı
- Ağız kuruması
Göğüs ve karın belirtileri
- Nefes almada güçlük
- Boğulma hissi
- Göğüste ağrı ya da baskı
- Bulantı veya karında rahatsızlık
Zihinle ilgili belirtiler
- Sersemlik, baş dönmesi, bayılma hissi, dengesizlik
- Derealizasyon, depersonalizasyon
- Kontrolu yitirme, çıldırma, kendinden geçme korkusu
- Ölüm korkusu
Genel Belirtiler
- Sıcak ya da soğuk basması
- Uyuşma, karıncalanma
Kaynakça
Birliği, A. P. (2013). DSM-5 tanı ölçütleri başvuru el kitabı. E. Köroğlu (Çev. Ed.), Hekimler Yayın Birliği.
Köroğlu, E. (2017). Panik Bozukluğu Nedir? Nasıl Baş Edilir? Hyb.
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız:
ANKSİYETE BOZUKLUĞU NEDİR? TEDAVİSİ NASILDIR?
OTOMATİK DÜŞÜNCELERLE BAŞ ETME YÖNTEMLERİ
